Θηλασμός και κατανάλωση αγελαδινού γάλακτος

Τα παιδιά των μητέρων που πίνουν σχετικά περισσότερο αγελαδινό γάλα κατά τη διάρκεια του θηλασμού διατρέχουν μειωμένο κίνδυνο να αναπτύξουν τροφικές αλλεργίες. Αυτό είναι το συμπέρασμα ερευνητών από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Chalmers της Σουηδίας, σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nutrients.

Η αλλεργία είναι η πιο κοινή χρόνια ασθένεια που επηρεάζει τα παιδιά και γίνεται ολοένα και πιο διαδεδομένη στη Σουηδία και σε άλλες βιομηχανικές χώρες. 

Στη μελέτη έλαβαν μέρος 655 γυναίκες οι οποίες γέννησαν κατά τα έτη 2015 - 2018 και είναι η πρώτη επιστημονική δημοσίευση, που εστιάζει κυρίως στις αλλεργίες με βάση δεδομένα που συλλέχθηκαν από οικογένειες στη βόρεια Σουηδία.

Αφού το υλικό προσαρμόστηκε για διάφορους άλλους παράγοντες, όπως η κληρονομική προδιάθεση , οι ερευνητές μπόρεσαν να διαπιστώσουν ότι υπήρχε πράγματι σαφής σχέση μεταξύ της πρόσληψης αγελαδινού γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων από τη μητέρα και της μικρότερης συχνότητας τροφικής αλλεργίας στα παιδιά τους.   

Οι μητέρες στη μελέτη έδωσαν λεπτομερείς αναφορές για τις διατροφικές τους συνήθειες σε τρεις περιόδους: την 34η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, έναν μήνα και τέσσερις μήνες μετά τη γέννηση. 

Τα παιδιά εξετάστηκαν στην ηλικία του ενός έτους και εντοπίστηκαν όλα τα περιστατικά τροφικής αλλεργίας, ατοπικού εκζέματος και άσθματος.Το αποτέλεσμα βασίζεται σε μια έρευνα για περισσότερες από 500 διατροφικές συνήθειες των Σουηδών γυναικών και τον επιπολασμό των αλλεργιών στα παιδιά τους σε ηλικία ενός έτους. 

Από το σύνολο των παιδιών που συμπεριλήφθηκαν στην τρέχουσα μελέτη:

Το 7,7% των παιδιών (39) είχαν διαγνωσθεί με τροφική αλλεργία σε ηλικία ενός έτους, πιο συχνά στο αγελαδινό γάλα ή στα αυγά (ή και στα δύο).

Το 6,5% των παιδιών (33) διαγνώστηκαν με ατοπικό έκζεμα και το ίδιο ποσοστό διαγνώστηκε με άσθμα.

Το 23% των παιδιών είχαν αλλεργίες κάποιου τύπου (συμπεριλαμβανομένων μη τροφικών) στην ηλικία του ενός έτους.

Η παραπάνω μελέτη δεν είναι η πρώτη που συνδέει το αγελαδινό γάλα στη διατροφή της μητέρας με μειωμένο κίνδυνο αλλεργιών στα παιδιά, αλλά τόσο τα δεδομένα όσο και τα συμπεράσματα της είναι σημαντικά πιο αξιόπιστα γιατί οι ερευνητές μπόρεσαν  να επαληθεύσουν την αναφερόμενη πρόσληψη γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων από τις γυναίκες μέσω βιοδεικτών στο αίμα και στο μητρικό γάλα της. Οι βιοδείκτες είναι δύο λιπαρά οξέα που σχηματίζονται στο στομάχι της αγελάδας, τα οποία είναι ειδικά για τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Βρέθηκε επίσης ότι οι μητέρες υγιών παιδιών ενός έτους κατανάλωναν περισσότερο αγελαδινό γάλα κατά τη διάρκεια του θηλασμού από τις μητέρες αλλεργικών παιδιών ενός έτους. Αν και η συσχέτιση είναι σαφής, αυτό δε σημαίνει ότι η κατανάλωση αγελαδινού γάλακτος θα ήταν μια γενική θεραπεία για τις τροφικές αλλεργίες.

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες πίσω από τον κίνδυνο τροφικής αλλεργίας με κύρια τη γενετική προδιάθεση. Ωστόσο, η διατροφή είναι ένας παράγοντας στον οποίο οι ίδιοι οι γονείς μπορούν να έχουν άμεση επιρροή. Είναι αρκετά συνηθισμένο στις μέρες μας οι νεαρές γυναίκες να αποφεύγουν να πίνουν γάλα, εν μέρει λόγω των κυρίαρχων τάσεων και ανησυχιών, μερικές από τις οποίες συνδέονται με μύθους για τη διατροφή.

Ένα άλλο αποτέλεσμα της μελέτης  είναι ότι τα παιδιά των θηλάζουσων μητέρων, οι οποίες κατά τη μέτρηση των τεσσάρων μηνών έτρωγαν πολλά φρούτα και μούρα, έτειναν να υποφέρουν από έκζεμα σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό. Σίγουρα όμως, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες πριν ειπωθεί οτιδήποτε με βεβαιότητα για αυτή τη σύνδεση.

Πώς όμως προκαλεί το γάλα αυτά τα αποτελέσματα;

Δεν είναι σαφές ακριβώς γιατί το αγελαδινό γάλα στη διατροφή της μητέρας μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο παιδικής αλλεργίας. 

Μια υπόθεση είναι ότι το αγελαδινό γάλα περιέχει έναν παράγοντα ο οποίος ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού και το βοηθά να αναπτύξει ανοχή. Αυτή η άγνωστη ακόμη αιτία μπορεί να βρεθεί στο λίπος του γάλακτος ή στην περιεκτικότητά του σε πρωτεΐνη.

Θα μπορούσε επίσης να συμβαίνει το ίδιο το γάλα να είναι ουδέτερο σε σχέση με το ανοσοποιητικό σύστημα. Τότε μπορεί να είναι πιο απλά θέμα μεγαλύτερης πρόσληψης  γάλακτος με χαμηλά λιπαρά, κάτι που οδηγεί σε σχετικά χαμηλότερη πρόσληψη πολυακόρεστων λιπαρών. Αυτό θα βοηθούσε, γιατί πιστεύεται ότι τα υψηλά επίπεδα πολυακόρεστων λιπαρών στη διατροφή μιας μητέρας μπορούν να εξουδετερώσουν την ωρίμανση του ανοσοποιητικού συστήματος ενός παιδιού σε νεαρή ηλικία.

Πηγή: 

Maternal Intake of Cow's Milk during Lactation Is Associated with Lower Prevalence of Food Allergy in Offspring. Nutrients, 2020; 12 (12): 3680 DOI: 10.3390/nu12123680