Υπογονιμότητα, αποβολές και κίνδυνος εγκεφαλικού

Η υπογονιμότητα και οι αποβολές σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο μη θανατηφόρου αλλά και θανατηφόρου εγκεφαλικού επεισοδίου στη μετέπειτα ζωή.
Η έγκαιρη παρακολούθηση των γυναικών που υπέστησαν αποβολή ή θνησιγένεια, μαζί με αλλαγές στον υγιεινό τρόπο ζωής, θα μπορούσαν να μειώσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, το εγκεφαλικό είναι μια από τις κύριες αιτίες θανάτου και αναπηρίας στις γυναίκες. Το 2019 περίπου 3 εκατομμύρια γυναίκες πέθαναν από εγκεφαλικό. Επιπλέον, οι γυναίκες έχασαν συνολικά 10 εκατομμύρια χρόνια υγιούς ζωής λόγω αναπηρίας μετά από εγκεφαλικό - 44% περισσότερα χρόνια από τους άνδρες.

Οι γνωστοί κίνδυνοι εγκεφαλικού όπως η παχυσαρκία, η υπέρταση και ο διαβήτης δεν εξηγούν πλήρως τον υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού στις γυναίκες. Προηγούμενες μελέτες σχετικά με τη σχέση μεταξύ της στειρότητας, της αποβολής και της θνησιγένειας (ενδομήτρια εμβρυική απώλεια) με τον μακροπρόθεσμο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου ήταν ασαφείς.

Για να καλύψει τα κενά, αυτή η μελέτη είχε ως στόχο να αξιολογήσει τη σχέση μεταξύ της στειρότητας, της αποβολής και της θνησιγένειας με τον κίνδυνο θανατηφόρου και μη θανατηφόρου εγκεφαλικού επεισοδίου και του συγκεκριμένου τύπου εγκεφαλικού.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από την κοινοπραξία InterLACE, η οποία συγκεντρώνει δεδομένα για την αναπαραγωγική υγεία και τις χρόνιες παθήσεις, από συνολικά 27 μελέτες. Στην ανάλυση συμπεριλήφθηκαν δεδομένα από οκτώ μελέτες από επτά χώρες (Αυστραλία, Κίνα, Ιαπωνία, Ολλανδία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ).

Χρησιμοποιήθηκαν ερωτηματολόγια για την εύρεση πληροφοριών σχετικά με τη στειρότητα, την αποβολή και τη θνησιγένεια. Τα δεδομένα για το μη θανατηφόρο εγκεφαλικό βρέθηκαν επίσης χρησιμοποιώντας τα αρχεία νοσοκομείων. Τα νοσοκομειακά δεδομένα επίσης χρησιμοποιήθηκαν για τον εντοπισμό περιπτώσεων θανατηφόρου εγκεφαλικού επεισοδίου και υποτύπων εγκεφαλικού επεισοδίου (αιμορραγικό ή ισχαιμικό).

Συνολικά, περίπου 620.000 γυναίκες συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη, ηλικίας από 32 έως 73 ετών κατά την έναρξη.

Από αυτές, 275.863 γυναίκες είχαν δεδομένα για μη θανατηφόρο και θανατηφόρο εγκεφαλικό, 54.716 γυναίκες είχαν δεδομένα μόνο για μη θανατηφόρο εγκεφαλικό και 288.272 είχαν δεδομένα μόνο για θανατηφόρο εγκεφαλικό. Μεταξύ αυτών, 9.265 (2,8%) γυναίκες υπέστησαν ένα πρώτο μη θανατηφόρο εγκεφαλικό σε μέση ηλικία 62 ετών και 4.003 (0,7%) είχαν θανατηφόρο εγκεφαλικό σε μέση ηλικία 71 ετών.

Γυναίκες με μη θανατηφόρο εγκεφαλικό πριν από την ηλικία των 40 ετών αποκλείστηκαν, καθώς μπορεί να είχαν υποστεί εγκεφαλικό πριν να διαπιστωθεί ιστορικό υπογονιμότητας, απώλειας εγκυμοσύνης ή θνησιγένειας. Λήφθηκαν επίσης υπόψη αρκετοί παράγοντες που θα μπορούσαν να έχουν επηρεάσει τα αποτελέσματα , όπως η εθνικότητα, το βάρος, ο τρόπος ζωής και οι υποκείμενες παθήσεις.

Η στειρότητα, η αποβολή και η θνησιγένεια συσχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, ειδικά μετά από επαναλαμβανόμενες αποβολές (τρεις ή περισσότερες) και θνησιγένειες.

Οι γυναίκες με ιστορικό υπογονιμότητας διέτρεχαν 14% υψηλότερο κίνδυνο μη θανατηφόρου εγκεφαλικού από τις γυναίκες χωρίς υπογονιμότητα.

Η αποβολή συσχετίστηκε επίσης με 11% υψηλότερο κίνδυνο μη θανατηφόρου εγκεφαλικού σε σύγκριση με γυναίκες που δεν είχαν αποβάλει. Ο κίνδυνος αυξανόταν με τον αριθμό των αποβολών που είχε μια γυναίκα: μία, δύο και τρεις αποβολές οδήγησαν σε αύξηση 7%, 12% και 35% στον κίνδυνο εγκεφαλικού, αντίστοιχα.

Για τις γυναίκες που είχαν τρεις ή περισσότερες αποβολές, ο αυξημένος κίνδυνος μη θανατηφόρου ισχαιμικού και αιμορραγικού εγκεφαλικού ήταν 37% και 41% αντίστοιχα. Ομοίως, για το θανατηφόρο ισχαιμικό και αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο, τρεις ή περισσότερες αποβολές συνδέθηκαν με αύξηση κινδύνου 83% και 84% αντίστοιχα.

Το ιστορικό θνησιγένειας συσχετίστηκε με πάνω από 30% υψηλότερο κίνδυνο μη θανατηφόρου εγκεφαλικού και οι γυναίκες που είχαν πολλαπλές θνησιγένειες (δύο ή περισσότερες) είχαν σχεδόν 80% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν μη θανατηφόρο ισχαιμικό εγκεφαλικό.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η επαναλαμβανόμενη θνησιγένεια συσχετίστηκε με πάνω από 40% υψηλότερο κίνδυνο θανατηφόρου εγκεφαλικού.

Οι ερευνητές λένε ότι η σχέση μεταξύ στειρότητας και αυξημένου κινδύνου εγκεφαλικού μπορεί να οφείλεται σε καταστάσεις όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) και η πρόωρη ανεπάρκεια των ωοθηκών (POI), ενώ η ενδοθηλιακή δυσλειτουργία (στένωση των αιμοφόρων αγγείων της καρδιάς) μπορεί να εξηγήσει τον αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού για γυναίκες με ιστορικό επαναλαμβανόμενης θνησιγένειας ή αποβολής.

Ωστόσο, προτείνουν επίσης ότι οι ανθυγιεινοί τρόποι ζωής (όπως το κάπνισμα ή η παχυσαρκία) σχετίζονται επίσης με την απώλεια εγκυμοσύνης, καθώς και με τη στειρότητα, η οποία θα μπορούσε επίσης να συμβάλει σε αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού.

Αντιλαμβανόμαστε επομένως ότι το να έχεις ιστορικό επαναλαμβανόμενης απώλειας εγκυμοσύνης μπορεί να θεωρηθεί ως ένας ειδικός για τις γυναίκες παράγοντας κινδύνου για εγκεφαλικό.

Συμπερασματικά, η έγκαιρη παρακολούθηση των γυναικών με ιστορικό απώλειας εγκυμοσύνης ή υπογονιμότητας , αλλά και η η προώθηση υγιεινών συνηθειών μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού αργότερα στη ζωή τους.

Πηγή:

Infertility, recurrent pregnancy loss, and risk of stroke: a pooled analysis of individual patient data of 618,851 women, The BMJ (2022). DOI: 10.1136/bmj-2022-070603